آیا تاکنون شنیدهاید که از گرده گیاهان برای کشف راز جنایتهای مختلف استفاده شود؟ گرده گیاهان امروزه به عنوان ابزار جدیدی در کشف جنایت- از آدمکشی گرفته تا ردیابی مواد مخدر- به کار میرود.
یکی از اولین جنایتهایی که به وسیله گرده آشکار شد مربوط به سال 1959میلادی است. در این حادثه، مردی در اطراف رودخانه «دانوب» ناپدید شد. در تحقیقات اولیه، پلیس به فردی مظنون شد، اما چون مدرک کافی علیه او وجود نداشت، پرونده به همان صورت باقی ماند. این جا بود که گردهها به کمک پلیس آمدند و راز قتل را گشودند.
اما نوع دیگری از گرده، که 20میلیون سال قدمت دارد، کشف شد که مربوط به نوعی درخت کاج بود که تنها در یک نقطه از شمال وین رشد میکرد.
پلیس بلافاصله با نشان دادن اطلاعات به دست آمده به فرد مظنون، توانست از او اعتراف بگیرد و جسد دفن شده مقتول نیز در نزدیکی آن درختان پیدا شد.
علم استفاده از گرده و هاگ گیاهان و قارچها و کشف تحقیقات پلیسی «پالینولوژی» نام دارد که کلمهای یونانی است و از «پالینو» به معنی پاشیدن و «پاله» به معنی گرده، گرفته شده است.
اما گردهها چگونه به پلیس در تحقیقاتشان کمک میکنند؟ گردهها ذراتی میکروسکوپیاند که در همه جا وجود دارند و با مطالعه آنها، میتوان به اطلاعاتی نظیر این که از کجا آمدهاند، به چه گونهای از گیاهان تعلق دارند، چگونه پراکنده و چقدر از منبع اصلیشان دور میشوند، دست یافت.
امروزه از این روش به طور گستردهتری در سراسر جهان، بخصوص در انگلستان، استفاده میشود. «پاتریشیا ویلت شایر»، یکی از فعالترین متخصصان در این زمینه، در یکی از تحقیقاتش در سال 2003 از قتل چند کودک پرده برداشت. او متوجه نوعی گزنه شد که زمانی میروید که گیاهی آسیب دیده باشد. همچنین با ادامه بررسی این گزنه، دریافت ، گیاهی حدود دو هفته پیش از آن لگد شده که در نتیجه، آنجا این گزنه روییده است. با ادامه بررسیها و مطابقت گردههای ته کفش قاتل و محل کشف جسدها، توانستند قاتل را محکوم کنند.
در آمریکا، گرده گیاهان در ردیابی مواد مخدر نیز سهم بسزایی دارند. محققان با بررسی محمولهای از کوکائین، توانستند به اطلاعاتی از این قبیل که از چه منطقهای چیده، در کجا بستهبندی و در چه منطقههایی توزیع شده است دست پیدا کنند.
به طور کلی، روند بررسی پروندههای مختلف پلیسی به کمک گردهها یکسان است: ابتدا پلیس به محل وقوع حادثه میرود، بعد با بررسی و تعیین وسعت محل، آن را حفاظت میکند. سپس از جزئیاتی که با زمان تغییر میکند، نظیر شرایط آب و هوا و بوها، گزارشاتی را تهیه و با فیلمبرداری و عکسبرداری، آنها را ضبط میکنند. پس از آن، کار متخصصان گردهشناسی آغاز میشود. آنها با دستکشهای استریل به جمعآوری گردهها میپردازند و از گیاهان اطراف، به ویژه آنها که در حال گل دادن هستند، عکس تهیه میکنند. بعد نمونهها را در شرایط خشک قرار میدهند و اگر گردهای مرطوب و گلی باشد، آن را منجمد میکنند یا در یخچال نگه میدارند. در نهایت، مقایسه نمونههای جمعآوری شده از محیط با نمونههای به دست آمده از مظنونها شروع میشود... .