آموزش گام به گام تنیس (7)
چگونگی اجرای ضربه بک‌هند به شکلی قدرتمند
هیچکس این را قبول ندارد که بک‌هند نوعی دعوت به مبارزه است. به‌همین دلیل جملات «با بک‌هند حریفت بازی کن» و یا «سرویس خود را به بک‌کرت مقابل بزن» یکی از معمولی‌ترین بخش اندرزهای مربیان به بازیکنانشان است. ضربه بک‌هند زیاد قابل مقایسه با فورهند نیست چون بک‌هند در اکثر بازیکنان ضعیف‌تر است. آموزش بک‌هند دشوارتر است چون ضربه بک‌هند نیازمند درجه خاصی از قدرت، چرخش گریپ، حرکت پای مطمئنن و یک مکانیسم ضربه عالی است.
با وجود تمام این موارد شما می‌توانید بک‌هند خود را چنان توسعه دهید که همانند فورهند به سلاح موثری برای آمادگی دفاعی شما تبدیل شود. هدف این است که حریفان و مربیان آنها به این نتیجه برسند که «از بازی بک‌هند با شما دوری کنند» و یا «هرگز سرویسی را به بک‌هند شما نزنند».
روشهای زیادی برای گریپ و حرکت راکت بک‌هند نسبت به فورهند وجود دارد. اگر شما تازه‌کار هستید باید با تمام 2 یا 3 گریپ بک‌هند و نیز طرحهای حرکت راکت را برای پیدا کردن یک روش آسان‌تر و مناسب استیل بدن و نوع بازی خود امتحان کنید. اگر مدت نسبتاً طولانی تنیس بازی کنید می‌توانید تغییرات کوچکی را در گریپ خود پیدا کنید که باعث بهبود بک‌هند شما هستند.
اکثر بازیکنانی که بک‌هندی را ایجاد کرده‌اند که صرفاً باعث زحمت آنان نمی‌شود از کار خود راضی‌اند، همزمان با بهبود تکنیک آنها متوجه می‌شوند که بک‌هند می‌تواند به اندازه فورهند در به دست آوردن امتیاز موثر باشد البته وقتی که شما به یک بک‌هند مناسب دست یافتید.
2 ضربه امتیاز آوردید (فورهند و بک‌هند) که برای شما مهم خواهند بود. برای برد در بازی ضربات زمینی خود را توسعه دهید. کاری کنید که بازیکن مقابل انتظار داشته باشد ضربه شما به ناحیه خاصی برود، سپس به سمت دیگری از زمین ضربه بزنید. طوری از ترکیب فورهند و بک‌هند استفاده کنید که حریف مجبور باشد نقاط بسیاری از زمین را پوشش دهد. زمانی که شما در شرایط مناسبی از فورهند، بک‌هند، والی و یا هر ضربه دیگری برای برد قرار دارید آن را اجرا کنید. تمرینات مختلف فورهند و حرکات پا در قسمتهای قبلی می‌تواند در مورد بک‌هند نیز به کار رود.
ضربه‌بک‌هند تک دستی
قدیمی‌ترین گریپ برای بک‌هند تک دستی گریپ بک‌هند شرقی است. در گریپ بک‌هند شرقی برای یک بازیکن راست دست مچ او باید کمی از بالای دسته به سمت چپ مایل باشد (شکل 7-1) درمورد یک بازیکن چب دست نیز مچ او باید کمی از بالای دسته به سمت چپ مایل باشد ( شکل 7-2) فرض کنید انگشت شست شما دارای 4 کنار بالا، پایین، داخل و خارج باشد.
(شکل 7-1 و 7-2)
قسمت داخلی انگشت شست شما می‌بایست در تماس با قسمت پشت دسته راکت باشد. می‌توانید شست خود را به شکل دیگری در طول گریپ بخوابانید ولی تماس سطح داخلی آن با راکت ضروری است. در طول یک امتیاز وضعیت انگشت شست ممکن است تغییر کند ولی آن قسمت از شست که گریپ را لمس می‌کند نباید دستخوش هیچ گونه تغییری شود. شما می‌توانید گریپ اروپایی را آزمایش کنید (شکل 7-3) ولی بدون وجود ساعدی قوی این گریپ زیاد مفید نیست. با یک گریپ اروپایی مچ شما در جهت بالای دسته راکت قرار گرفته است. انگشت شست باید بیشتر از پشت راکت حمایت کند چرا که مچ در پشت راکت نیست. مشت خود را طوری در طول پشت گریپ بگسترانید که سطح داخلی آن در تماس مستقیم بوده و در طول ضربه در مقابل حرکت دسته راکت مقاومت کند.
(شکل 7-3)
اگر شما از یک گریپ اروپایی برای ضربه فورهند استفاده می‌کنید (کمتر بازیکنی از این روش استفاده می‌کند) نباید گریپ خود را برای ضربه بک‌هند تغییر دهید. برخی از موارد منفی این روش این است که گاهی انجام ضربه در هر سمتی از بدن ناراحت‌کننده است. دلیل این موضوع این است که این گریپ حد فاصل گریپ فورهند شرقی قدیمی و بک‌هند است. بدون توجه به چگونگی گریپ راکت شروع به چرخش شانه‌ها و بردن راکت به عقب همزمان با ترک توپ از راکت حریف کنید. یاد بگیرد زمانی که برای ضربه حرکت می‌کنید آماده باشید و تا آخرین ثانیه منتظر بمانید. از دست غیرمسلط خود برای نگه داشتن راکت از گلوگاه آن استفاده کنید. در طول یک سوئینگ کامل آن دست را کنار بکشید و بعد از ضربه از آن برای تنظیم گریپ کمک بگیرید.
در زمان اجرای ضربه بک‌هند به صورت تک‌دستی (شکل 7-4) بازیکنان مبتدی باید راکت را در یک خط افقی در اتفاع تقریبی کمر عقب بکشند. فکر کنید در حال بیرون کشیدن یک شمشیر از غلافش در سمت چپ خود هستند. بازیکنان بسیار حرفه‌ای می‌توانند حرکت بردن راکت بالاتر از کمر و بعد پایین آوردن راکت قبل از فوروارد سوئینگ را به شکل یک حلقه اجرا کنند.
(شکل 7-4)
3 مورد از وضعیتهای ایستادن که برای فورهند ذکر شد در مورد بک‌هند نیز به کار می‌رود. وضعیت بسته در برخی از ضربات مورد نیاز است اما معمولا به عنوان یک انتخاب توصیه نمی‌شود. وضعیت نیمه باز برای میانه زمین خوب است اما افرادی که از این وضعیت استفاده می‌کنند ممکن است آن را برای تولید نیرو مشکل‌ساز بیابند. وضعیت ایده‌آل برای ضربه بک‌هند وضعیت موازی است چرا که برای انتقال وزن مناسب است. یک وضعیت باز کامل از جمله انتخابهای ما برای بک‌هند تک‌دستی نیست. اگر چه وضعیت باز برای پوشش زمین بسیار عالی است ولی تنها برای افرادی که از بک‌هند دو دست استفاده می‌کنند مفید خواهد بود. به هر حال هر وضعیتی که انتخاب کردید مطمئن شوید که پاهای شما برای ایجاد یک پوشش وسیع به راحتی می‌توانند حرکت کنند.
بازیکنان مبتدی باید راکت را در یک مسیر تقریباً موازی با زمین حرکت دهند. روی حرکت راکت در یک خط مستقیم به سمت عقب و جلو متمرکز شوید. شما می‌توانید همزمان با بهبود تکنیک خود به بک‌هند علاقه‌مند شوید. بازیکنان سطح متوسط باید راکت را در سطح بالاتر از کمر به سمت عقب بکشند و بعد آن را قبل از حرکت به سمت جلو و بالا ابتدا به پایین متمایل سازند، در این میان بدن به سمت ضربه می‌چرخد.(اگر چه چرخش در بالاتنه و شانه‌ها بیشتر از لگن است) مسیر حرکت عقب به جلوی راکت را مانند حرکتی مجسم کنید که موازی نیست اما کمی به سمت بالا در انتهای مسیر مایل است. صفحه راکت می‌بایست در لحظه تماس عمود بر زمین باشد. مچ خود را کاملا ثابت بگیرید و در تمام طول ضربه نیز آن را حفظ کنید. سر راکت باید تماماً بالاتراز مچ شما باشد.
سعی کنید در لحظه‌ای که توپ هم‌سطح و یا کمی جلوتر از پای جلویی شماست به آن ضربه بزنید. بازوی خود را در طول حرکت راکت راحت بگیرید. یک ناحیه مناسب را پیدا کنید و بعد راکت خود را با یک عمل هماهنگ از آن ناحیه حرکت دهید. ادامه حرکت شما پس از ضربه به سمت خارج در جهت تور، به شکل ضربدری از روی بدن و در نهایت به سمت بالاست. فکر کنید پشت دست شما به تور می‌رسد سپس راکت را به سمت بالا و به صورت ضربدری بکشید و ضربه را عموماً با نشانه رفتن به سمت هدف به پایان برسانید.
ضربه بک‌هند دو دستی
زدن ضربه بک‌هند با دو دست اگر بیشتر از بک‌هند تک دست معمول نباشد کمتر از آن نیست. بک‌هند دودست (شکل7-5) قدرت را جمع می‌کند به کنترل حرکت راکت کمک می‌کند و شرایط بهتری را برای راکت در ایجاد ضربه‌ای با تاپ‌اسپین فراهم می‌کند. به هر حال بک‌هند دو دستی برای همه مناسب نیست واز نقاط ضعف این ضربه عدم توانایی آن در سیدن به توپهای دورتر است. همچنین مانور آسان حرکت راکت در ضرباتی که دقیقاً در مقابل بازیکن ضربه می‌خورند امکان‌پذیر نیست و قدرت کافی در دست مسلط به وجود نمی‌آید.
(شکل7-5)
ضربه بک‌هند دو دستی می‌تواند به روشهای مختلفی گریپ شود. ساده‌ترین روش استفاده از گریپ فورهند شرقی با دست غالب و اضافه کردن دست دیگر به آن است. (شکل7- 6) دستها با یکدیگر در تماس هستند و انگشتان در طول دسته راکت کشیده شده‌اند. برخی از بازیکنان ترجیح می‌دهند از گریپ بک‌هند شرقی با دست قوی‌تر و گریپ فورهند شرقی با دست دیگر استفاده کنند. در حالی که برخی دیگر از ترکیب گریپ اروپایی- شرقی استفاده می کنند. مجموعه بی‌شماری از گریپهای دیگر برای هر دو دست وجود دارند ولی سعی نکنید خود را گیج کنید. اگر شما از یک دست برای اجرای ضربه بک‌هند استفاده می‌کنید اول گریپ فورهند شرقی را انتخاب کرده و بعد راکت را با دست دیگر حمایت کنید. اگر از گریپ دو دستی استفاده می‌کنید از یک گریپ بک‌هند شرقی و یا اروپایی استفاده کنید. دست غیرمسلط باید گریپ فورهند شرقی و یا نیمه غربی داشته باشد. از لحظه آغاز بازی شما می‌توانید تغییرات کوچکی را امتحان کرده و ترکیبی را به دست بیاورید که مناسب شما باشد.
(شکل7- 6)
برای ایجاد هر نوع تغییر دلخواه در گریپ از دست غالب استفاده کنید و گریپ دست دیگر را به آن اضافه کنید. در همان زمانی که شما گریپ مناسب را گرفتید و شانه‌های خود را می‌چرخانید باید به سمت توپ حرکت کنید. راکت را برای ضربه تاپ‌اسپین کمی پایین‌تر نگه داشته و به عقب بکشید سپس به سمت بالا و جلو حرکت دهید. یک اسپین روی توپ را می‌توان با حرکت راکت در سطح بالاتر از کمر و حرکت آن از بالا به پایین ایجاد کرد.
لگن و شانه‌های خود را بچرخانید، حتی تا جایی که پشت شما رو به حریف باشد. بدن را همراه با حرکت راکت باز کنید. وضعیت بسته برای یک ضربه بک‌هند دودستی ایده‌آل نیست. بسته به شرایط یکی از وضعیتهای موازی، نیمه باز (برای ترکیبی از قدرت و پوشش روی زمین) و یا باز (شکل 7-7) را انتخاب کنید. برای حمایت بیشتر پاهای خود را بیشتر از عرض شانه باز کنید.
(شکل 7-7)
بازیکنانی که از بک‌هند دو دستی استفاده می‌کنند برای باز شدن بدن خود در جهت ضربه و شروع یک پوشش خوب برای ضربه بعدی به طور کامل به وضعیت باز وابسته هستند. بازیکنان راست دست پای چپ را همزمان و یا بعد از حرکت راکت به سمت جلو به کنار می‌کشند وافراد چپ دست همان عمل را با پای راست انجام می‌دهند.
اگر شما بک‌هند دو دستی می‌زنید عمل مچ بسیار مهم است و راکت را از پایین به بالا در جهت توپ حرکت دهید. بازوهای شما نسبت به بک‌هند تک دست به بدنتان نزدیک‌تر است. افرادی که ضربه بک‌هند دو دستی را به شکل موثری می‌زنند باز شدن بدن خود را به سمت ضربه با حرکت لگن شروع می‌کنند. یکی از مزایای بک‌هند دو دستی این است که شما می‌توانید زمان بیشتری را قبل از اجرای ضربه در اختیار بگیرید. تماس راکت با توپ در مقابل شما نخواهد بود. ادامه حرکت راکت به شکل عرضی از جلوی بدن شماست و حتی ممکن است اطراف گردن را نیز در برگیرد.